Phòng sạch là gì? Tiêu chuẩn thi công các loại phòng sạch công nghiệp chuẩn nhất.

Phòng sạch là gì? (Tên tiếng anh clean room) vẫn còn là một khái niệm khá mới mẻ tại Việt Nam. Đây là một loại phòng được thiết kế đặc biệt để duy trì lượng không khí sạch, nhằm đáp ứng một số nhu cầu trong sản xuất. Đây là nền tảng cho phát triển sản xuất trong mọi lĩnh vực như điện tử, y tế, dược phẩm, hóa mỹ phẩm….

Vậy phòng sạch trong công nghiệp là gì? Thước đo nào để đánh giá độ sạch của phòng sạch. Cùng Airtech Thế Long tìm hiểu thông qua bài viết sau đây để có câu trả lời nhé.

Phòng sạch là gì?

Theo wiki, phòng sạch (clean room) là không gian được thiết kế để duy trì nồng độ hạt bụi trong không khí rất thấp. Còn theo tiêu chuẩn ISO 14644-1, Phòng sạch là phòng mà các hạt bui lơ lửng trong không khí bị khống chế, được xây dựng và sử dụng một kết cấu sao cho sự có mặt, sản sinh, duy trì các hạt trong phòng giảm đến tối thiểu. Các yếu tố khác như nhiệt độ, độ ẩm, áp suất, đều có thể kiểm soát.

Phòng sạch là không gian duy trì độ sạch cho nhiều mục đích khác nhau

Từ khái niệm về phòng sạch là gì? bên trên ta có thể thấy, các đặc điểm cơ bản của phòng sạch bao gồm

Kiểm soát các yếu tố như: Nhiệt độ, độ ẩm, áp suất, …..theo các mức độ tối ưu.
Các hạt lơ lửng trong không khí được giảm đến mức tối thiểu.

Phòng sạch ra đời với mục đích ngăn ngừa các yếu tố nhiễm chéo, nhiễm khuẩn, bảo vệ sản phẩm trong quá trình sản xuất. Trong các môi trường nghiên cứu, sản xuất phòng sạch có vai trò cực quan trọng trong việc gia tăng năng suất và chất lượng sản phẩm.

Phòng sạch ngăn ngừa nhiễm chéo trong các phòng xét nghiệm, thí nghiệm

Các tiêu chuẩn phòng sạch là gì?

Các tiêu chuẩn cơ bản cần duy trì và kiểm soát trong phòng sạch bao gồm:

Nhiệt độ, Độ ẩm, Áp suất, Độ sạch, Nhiễm Chéo. …Chúng ta cùng đi tìm hiểu chi tiết các yếu tố này nhé

Yếu tố nhiệt độ, độ ẩm: trong khu vực phòng sạch với mỗi lĩnh vực cụ thể sẽ có những tiêu chuẩn tương ứng. Các yếu tố này sẽ được điều chỉnh, để đạt đến thông số quy định. Độ ẩm trong phòng sạch cần đáp ứng chỉ số độ ẩm tương đối (RH) tù 30-40%. Nhiệt độ dưới 21 độ C (tương đương 69,8 độ F).

Áp suất: Về nguyên lý, không khí di chuyển từ nơi có áp suất cao về nơi có áp suất thấp. Áp suất phòng sạch phải luôn được kiểm soát để tránh ngăn ngừa bụi, vi sinh từ khu vực phòng bẩn vào khu vực phòng sạch.

Độ sạch: Độ sạch của phòng sạch được đo bằng số lần trao đổi gió. Số lần trao đổi gió tỉ lệ nghịch với nồng độ bụi, chất ô nhiễm trong phòng. Điều đó có nghĩa là: số lần trao đổi gió càng lớn thì nồng độ bụi càng thấp. Đồng thời, Các tác nhân gây ô nhiễm sản sinh trong quá trình thao tác càng giảm. Căn cứ vào số lần trao đổi gió, pin lọc mà người ta phân loại phòng sạch thành các cấp độ khác nhau.

Nhiễm chéo: Là vấn đề rất phức tạp, khó kiểm soát. Hạn chế tối đa việc nhiễm chéo là một phần rất quan trọng. Tuân thủ các tiêu chuẩn nhiễm chéo, hạn chế tối đa yếu tố gây ô nhiễm phòng sạch, từ đó đảm bảo chất lượng sản phẩm đầu ra.

Một trong những yếu tố khó kiểm soát trong vấn đề nhiễm chéo nhất đó là hàm lượng bụi. Dựa vào thông số về số lượng hạt bụi/1 phạm vi kích thước, người ta phân thành các cấp độ phòng sạch.
Phân loại cấp độ phòng sạch theo tiêu chuẩn Mỹ và ISO
Hiện nay, cấp độ phòng sạch thường được “đo” theo 2 tiêu chuẩn là tiêu chuẩn FEDERAL STANDARD 209 E (1992) và tiêu chuẩn ISO 14644-1.

Tiêu chuẩn FEDERAL STANDARD 209 E (1992)

Bảng 1: Giới hạn bụi theo tiêu chuẩn Federal Standard 209 E (1992)

Bảng tiêu chuẩn giới hạn bụi theo tiêu chuẩn Federal Standard 209 E (1992)

Tiêu chuẩn ISO 14644-1

Theo tiêu chuẩn ISO 14644-1, độ sạch được kiểm soát bằng cách đánh giá mật độ các hạt từ 0,1 μm đến 5 μm. Tiêu chuẩn này có nhược điểm là không xem xét đến các loại hạt siêu mịn (kích thước < 0,1 μm) và những dải hạt có kích thước lớn hơn 5 μm

Bảng 2: Các tiêu chuẩn về lượng bụi theo tiêu chuẩn ISO 14644-1

Có nhược điểm là vậy, tiêu chuẩn phòng sạch theo ISO 14644-1 bổ sung những cấp độ sạch “cao cấp” hơn so với tiêu chuẩn Federal Standard 209 E. Những cấp độ sạch này thường ứng dụng trong các ngành sản xuất khắt khe, ngành công nghiệp mới nổi như: vi mạch điện tử, chất bán dẫn, công nghệ sinh học…..

Về tổng quan, những lĩnh vực yêu cầu khắt khe về tiêu chuẩn phòng sạch phải kể đến hàng đầu là các loại phòng sạch điện tử, phòng sạch y tế dược phẩm… Các ngành yêu cầu thiết kế phòng sạch cấp độ thấp hơn bao gồm: thực phẩm, hàng tiêu dùng, đồ uống, hàng đông lạnh…

Có một lưu ý khi đo test các chỉ số phòng sạch đó là: Các trạng thái phòng sạch sẽ biến thiên phụ thuộc vào số người vận hành, thiết bị lắp đặt. Cụ thể

Trạng thái thiết lập: Có thể nói đây là trạng thái “sạch nhất” khi phòng sạch chưa có các thiết bị lắp đặt, chưa có người vận hành.

Trạng thái ngừng nghỉ: Đây là trạng thái phòng có các thiết bị đi kèm như các loại giá kệ, tủ,…… nhưng chưa có người vận hành. Độ sạch ở trạng thái này đã bị ảnh hưởng phần nào do sự xuất hiện của các thiết bị.

Trạng thái hoạt động: Đây là trạng thái phòng sạch khi có thiết bị, máy móc và con người vận hành theo quy trình và tiêu chuẩn nhất định để phục vụ công việc.

Có mấy loại phòng sạch? Ứng dụng phổ biến nhất trong lĩnh vực gì?

Sẽ có rất nhiều cách phân loại phòng sạch khác nhau. Ví dụ theo tiêu chuẩn ISO thì cũng có thể chia phòng sạch theo các cấp độ từ class 1 đến class 100.000.

Tuy nhiên để thuận tiện hơn theo ngành nghề, Airtech Thế Long chia các loại phòng sạch theo ngành, cụ thể như sau:
Phòng sạch điện tử
Phòng sạch điện tử là loại phòng sạch được quan tâm khá lớn trong những năm gần đây. Một hạt bụi nhỏ cũng có thể ảnh hưởng đến chất lượng của từng linh kiện điện tử. Phòng sạch điện tử thường có yêu cầu mức sạch rất cao, nhất là các thiết bị linh kiện như IC, bản mạch ….

Phòng sạch có vai trò vô cùng quan trọng trong ngành điện tử

Phòng sạch chuẩn GMP

Với các lĩnh như dược phẩm, y tế, việc thi công phòng sạch là bắt buộc theo quy định của Bộ Y Tế.

Sở dĩ gọi là phòng sạch chuẩn GMP vì loại phòng sạch này được thiết kế theo tiêu chuẩn GMP của WHO. Tiêu chuẩn này đặt ra với mục đích đảm bảo chất lượng, an toàn trong quá trình sản xuất dược phẩm, thực phẩm chức năng hoặc các sản phẩm thiết bị y tế khác.

Chính vì ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, đời sống của con người, yêu cầu về độ sạch trong phòng sạch GMP cũng rất cao và khắt khe. Thường từ class 100 (tương ứng với ISO 5) đến class 10.000 (ISO 7). Tiêu chuẩn này đảm bảo môi trường loại bỏ các hạt bụi vi khuẩn, tạp chất có thể gây hại cho các loại thuốc hay thiết bị y tế.

Phòng sạch GMP được ứng dụng rất nhiều trong các lĩnh vực khác nhau, Cụ thể
Sản xuất dược phẩm
Phòng sạch chuẩn GMP giúp hạn chế tối đa rủi ro đến quá trình sản xuất thuốc. Đảm bảo thuốc đạt chuẩn chất lượng khi đến tay người tiêu dùng.
Sản xuất thực phẩm chức năng
Điều này giúp đảm bảo an toàn tuyệt đối về chất lượng sản phẩm, không gây hại cho sức khỏe người sử dụng.
Sản xuất thiết bị y tế
Phòng sạch chuẩn GMP đảm bảo rằng các thiết bị y tế không bị ô nhiễm trong quá trình sản xuất và đóng gói.
Sản xuất mỹ phẩm, hóa mỹ phẩm
Trong lĩnh vực hóa mỹ phẩm, mỹ phẩm phòng sạch thường được ứng dụng trong phòng thí nghiệm, phòng nghiên cứu và phát triển…
Phòng sạch thực phẩm, đồ uống
Phòng sạch thực phẩm là loại phòng sạch thiết kế đặc biệt giúp duy trì môi trường sạch sẽ, kiểm soát các yếu tố gây ô nhiễm môi trường trong quá trình sản xuất, chế biến, đóng gói thực phẩm.

Trong ngành y tế, dược phẩm phòng sạch là điều kiện sản xuất bắt buộc

Phòng sạch thực phẩm thường ứng dụng nhiều lĩnh vực thực phẩm như: Sản xuất sữa tiệt trùng, sản xuất sữa bột, sản xuất nước ngọt, nước uống có ga (coca, pepsi), bánh kẹo…

Phòng sạch thực phẩm có vai trò cực kì quan trọng. Các loại nấm mốc, vi khuẩn, vi sinh sẽ rất dễ phát triển khi môi trường đóng gói hay sản xuất không được vô trùng. Phòng sạch thực phẩm còn giúp kéo dài thời hạn bảo quản sản phẩm.

Có một điểm lưu ý là mức độ sạch của phòng sạch thực phẩm không yêu cầu quá khắt khe như phòng sạch trong lĩnh vực Y Tế hay Điện Tử. Tuy nhiên, độ sạch của loại phòng này cũng thường từ ISO 5 đến ISO 7. Sẽ có một vài tiêu chuẩn khác phụ thuộc vào yêu cầu của từng ngành thực phẩm khác nhau.
Phòng sạch trong các lĩnh vực khác
Vắc xin, may mặc…

Phòng sạch trong ngành thực phẩm chế biến

Thi công phòng sạch có quan trọng không? Những lợi ích ít người biết đến

Phòng sạch có vai trò rất quan trọng đối với quá trình sản xuất. Hiện nay đã có rất nhiều ngành mở rộng sản xuất sản phẩm của mình trong phòng sạch. Chúng ta cùng điểm qua lợi ích của phòng sạch qua những điểm cơ bản sau:

Nâng cao chất lượng sản phẩm: Sản phẩm được sản xuất trong môi trường phòng sạch như: thực phẩm, điện tử, dược phẩm sẽ đảm bảo chất lượng, Từ đó nâng cao vị thế cạnh tranh trên thị trường của sản phẩm, của doanh nghiệp.

Đáp ứng các tiêu chuẩn theo quy định pháp lý: Theo quy định của bộ Y tế, tất cả các nhà máy sản xuất dược phẩm hay thiết bị y tế đều phải đạt chuẩn GMP. Theo quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm HACCP và IS22000, thì phòng sạch thực phẩm phải đáp ứng từ ISO 5 trở lên.

Gia tăng năng suất làm việc, giảm chi phí bảo trì thiết bị bên trong: Môi trường sạch sẽ, sẽ giúp hạn chế sự hư hỏng của thiết bị từ đó nâng cao hiệu suất làm việc. Chi phí bảo hành, bảo trì cho các thiết bị phòng sạch nhờ đó cũng giảm xuống đáng kể.

Đảm bảo môi trường cho nhân viên: Phòng sạch giúp đảm bảo môi trường vận hành an toàn cho nhân viên đặc biệt nhân viên trong lĩnh vực y tế, dược phẩm.

Phòng sạch giúp sản phẩm đạt chuẩn chất lượng và nâng cao vị thế cạnh tranh trên thị trường

Những lưu ý cần đặc biệt chú ý trong thi công phòng sạch

Yêu cầu đơn vị thi công khảo sát kỹ
Có rất nhiều đơn vị có địa hình phức tạp, yêu cầu kỹ thuật cao. Các đơn vị sản xuất nên yêu cầu đơn vị thi công phòng sạch khảo sát thật kỹ trước khi đưa ra bản vẽ hay tư vấn. Khâu này đóng vai trò quan trọng quyết định chất lượng công trình được thi công.
Lưu ý về mức độ tương quan giữa các khu vực để đặt vị trí phòng sạch
Vị trí thiết kế phòng sạch là một yếu tố cực kì quan trọng. Khi tiến hành khảo sát, quý khách nên tham khảo qua các đơn vị thi công về yếu tố tương quan giữa các khu vực. Ví dụ như khi thi công phòng sạch Y tế, cần đặt vị trí phòng sạch tương quan với phòng chứa vật phẩm để thuận tiện trong việc di chuyển vật phẩm giữa các phòng. Hay vị trí cần phải đặt sao cho hạn chế người di chuyển qua khu vực phòng sạch, tránh trường hợp phòng “sạch” thành phòng bẩn.
Hỏi kỹ đơn vị thi công về chế độ bảo hành, bảo trì.
Chế độ bảo hành, bảo trì là một trong những điểm nhận biết đâu là nhà thầu phòng sạch uy tín chất lượng. Quý khách cũng nên làm rõ với đơn vị thi công về chế độ bảo hành, bảo trì. Các câu hỏi có thể thảo luận với đơn vị thi công như: Thời gian bảo hành bao lâu, Bảo hành cụ thể những chi tiết, hạng mục nào, cụ thể thời gian xử lý là bao lâu?…..

Quý khách nên hỏi kỹ đơn vị thi công phòng sạch về vấn đề bảo hành, bảo trì

Chi phí thi công phòng sạch là bao nhiêu?

Mỗi đơn vị thi công phòng sạch sẽ có những mức giá khác nhau. Về chi phí không có mức giá cụ thể, nó phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố như:

Loại thiết bị phòng sạch sử dụng: Thiết bị phòng sạch có rất nhiều loại, tiêu biểu kể đến như Airshower hay Passbox, BFU, FFU….Đây là loại thiết bị bắt buộc phải có trong bất kỳ một loại phòng sạch nào.

Các thiết bị có chất lượng tốt thường làm bằng những chất liệu bền bỉ như các loại inox 304, thép sơn tĩnh điện….Và đương nhiên thiết bị phòng sạch này sẽ có mức giá cao hơn với mặt bằng chung vì thế chi phí thi công phòng sạch cũng đội lên
Tiêu chuẩn các cấp sạch: Tiêu chuẩn các cấp sạch phụ thuộc vào yêu cầu của khách hàng và đặc thù của từng ngành cụ thể. Tiêu chuẩn cấp sạch càng cao, chi phí thi công càng lớn.
Diện tích thi công: Đây cũng là yếu tố quyết định giá thành thi công. Diện tích thi công càng lớn, chi phí xây dựng phòng sạch càng cao.

Công ty thi công phòng sạch nào uy tín nhất hiện nay?

Hiện nay, để đánh giá công ty thi công phòng sạch nào uy tín hiện nay là một điều không hề dễ. Nhất là hiện nay, có rất nhiều công ty về phòng sạch ra đời.

Đây là lĩnh vực yêu cầu hàm lượng kỹ thuật và thi công rất cao. Có nhiều loại phòng sạch yêu cầu độ khó, khắt khe và không phải đơn vị nào cũng đáp ứng được.

Airtech Thế Long khuyến cáo quý khách nên chọn những nhà thầu phòng sạch có nhiều năm kinh nghiệm trong thi công. Đặc biệt nên chọn đơn vị có chế độ bảo hành, bảo trì tốt để không gián đoạn quá trình sản xuất khi có sự cố xảy ra.
Quy trình thi công phòng sạch của Airtech Thế Long là gì?
Nhằm đáp ứng sự chuyên nghiệp trong quá trình làm việc. Airtech Thế Long đưa ra quy trình làm việc như sau:

Bước 1: Tư vấn và khảo sát

Bước 2: Thiết kế, báo giá theo tiêu chuẩn

Bước 3: Thảo luận chuyên sâu,, trình bày mẫu cho khách hàng

Bước 4: Thi công phòng sạch

Bước 5: Thẩm định, nghiệm thu

Bước 6: Bảo hành, bảo trì

Tại Airtech Thế long, ngoài thi công phòng sạch trọn gói, chúng tôi cùng cung cấp các giải pháp về phòng sạch như sau:

– Thiết kế phòng sạch theo yêu cầu
– Cải tạo, nâng cấp phòng sạch
– Bảo hành, bảo trì phòng sạch

Mong rằng thông qua bài viết này, quý khách đã trả lời được câu hỏi “phòng sạch là gì” đồng thời biết thêm nhiều thông tin bổ ích trước khi thi công phòng sạch.

Là đơn vị với hơn 10 năm kinh nghiệm tư vấn, thiết kế, thi công phòng sạch. Airtech Thế Long là địa chỉ tin cậy của nhiều đối tác. Chúng tôi tự hào là đơn vị thi công phòng sạch cho nhiều đối tác lớn trên toàn quốc như: Bệnh viện Phụ Sản Trung Ương, Nhà máy thực phẩm TH True Miik, Công ty Samsung Electronic Việt Nam…,